zondag 6 maart 2016

Hoe ik talent voor het leven kreeg. Rodaan Al Galidi

'Stel je een gebouw voor vol wachtende mensen, tussen wie jij moet leven. Op een station of bij een bushalte met een paar mensen zal je je binnen een kwartiertje al onrustig voelen en om je heen kijken naar die mensen, die ook onrustig om zich heen of naar hun horloge kijken. Die situatie, maar dan met een paar honderd mensen en jarenlang. Niet wachtend op een bus of trein, maar om je leven te beginnen'. (p. 315)

Hoe ik talent voor het leven kreeg van Rodaan Al Galidi vertelt het verhaal van Semmier, een vluchteling uit Irak die na vele omzwervingen in Nederland komt en hier asiel aanvraagt. Hij wacht negen jaar op een antwoord van de IND en valt uiteindelijk onder de generaal-pardonregeling. Hij krijgt een verblijfsvergunning. Zijn verhaal is het verhaal van vele vluchtingen die na hun asielaanvraag in Nederland jaren wachten. Werken is niet toegestaan. Nederlanders buiten het asielzoekerscentrum zijn doorgaans argwanend en afstandelijk waardoor Semmier het liefst binnen de hekken van het AZC blijft, ware het een open gevangenis. Het enige wat rest is wachten. 

Iedereen is hier gek, dacht Semmier toen hij in het AZC kwam. Zo wilde hij niet worden: 
'Tijdens mijn eerste zes maanden werd ik bang als ik met iemand sprak die meer dan drie jaar in het AZC woonde. Ik vreesde dat mijn lot zou zijn zoals dat van hen. Het waren sterke mannen en vrouwen die arbeiders waren geweest, of soldaten, rebellen, ingenieurs, artsen, wetenschappers en ga zo maar door. Na het derde jaar begonnen ze op een of andere manier de controle over zichzelf te verliezen en werden ze twee personen. Het maakte mij altijd angstig om aardige asielzoekers te zien, die ineens iemand anders waren geworden'. (p. 361)

De hoofdpersonage Semmier vertelt zijn eigen verhaal en over talloze anderen met wie hij het wachten deelt in het AZC. Een sprankje hoop leidt tot dwaasheid en een greintje onrechtvaardigheid tot agressie of depressie in alle vormen en maten. Semmier houdt Nederland een spiegel voor die niet altijd aangenaam is om in te kijken.   

Hoe ik talent voor het leven kreeg is stilistisch geen hoogstandje. Rauw en indringend geeft het een beeld van een wereld die ik alleen ken uit het nieuws en van vele meningen. En voor ieder met een mening over vluchtelingen in zijn achertuin, is dit Wachten op Godot een must.