'Op zaterdagochtend 22 oktober 1927 werd Waldemar door familie en vrienden met een klein bootje naar de steiger van Belwaarde gebracht, waar de ketels van de Oranje Nassau al op stoom gebracht werden voor de grote oversteek. Waldemar kende het schip goed, al was het maar omdat hij regelmatig met zijn vriendjes met hun bootje achter de achtersteven had gehangen. Het schip, dat ruim honderd meter lang was en ruimte bood aan zo'n zestig passagiers, was eigendom van de Koninklijke Nederlandse Stoomboot Maatschappij, die de vierwekelijkse Surinamelijn sinds kort exploiteerde.' (p. 45)
Een tijdje geleden grasduinde ik in de boekenkast bij mijn ouders op zolder. Dat deed ik niet zozeer om daar nieuwe literaire ontdekkingen te doen, maar vooral om de drukte van hun vijf kleinkinderen beneden te ontlopen, mijn twee lieve snoetjes incluis.
In de kast stond Sonny Boy van Annejet van der Zijl. Dat immens populaire boek van vijftien jaar geleden dat opnieuw een bestseller werd toen de verfilming verscheen, een jaar of zeven later. Ik besloot dat het de tand des tijds had doorstaan - het stond immers nog steeds bij mijn ouders in de kast - en nam het mee.
Sonny Boy is het verhaal over de Surinaamse jongeman Waldemar Nods die in 1928 in Den Haag als kostganger intrekt bij de gescheiden Rika, moeder van vier kinderen. Ondanks het leeftijdverschil raken de twee verliefd op elkaar en wordt een jaar later kleine Waldy, Sonny Boy, geboren. Rika's familie spreekt schande van de relatie en Rika's vier kinderen uit haar eerste huwelijk worden grotendeels bij haar weggehouden. Het lukt Rika om in Scheveningen een goedlopend pension op te bouwen terwijl Waldemar buitenshuis werkt en ijverig studeert. Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, moet het gezin verhuizen naar Den Haag. Klandizie voor een pension is er niet meer, maar Rika neemt in plaats daarvan de zorg voor onderduikers op zich. In januari 1944 wordt het onderduikadres verraden en worden Rika en Waldemar opgepakt. Waldy wordt ondergebracht bij zijn grootouders, waar hij de terugkeer van zijn ouders afwacht.
Annejet van der Zijl deed voor Sonny Boy grondig onderzoek en sprak veel mensen die het leven van Waldemar en Rika gekruist hebben. De feiten kloppen en daarnaast nam ze de literaire vrijheid om een aangenaam leesbare roman te schrijven. Zelf juich ik deze vorm van geschiedvertelling toe. Het is immers onmogelijk alle details van verleden levens te achterhalen. Die details mogen ons er niet van weerhouden de belangrijke verhalen uit onze geschiedenis te vertellen. Daarbij tapt Van der Zijl niet uit sentimentele vaatjes. Zo wordt de dood bijna terloops gemeld, waardoor de impact misschien alleen maar groter wordt. Sonny Boy is een bewogen historische vertelling die de parallelle werelden van een eeuw geleden in Suriname en Nederland bijeen brengt. Bovendien laat Van der Zijl zien dat de geschiedenis nooit zo zwart-wit is als we die ons graag zouden herinneren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten